Tia Cực Tím UV - Liệu Có Hại Như Bạn Nghĩ ?

 

Tia cực tím còn có tên gọi khác là tia tử ngoại, hoặc tia UV (Ultraviolet) là một loại bức xạ điện từ. Tia cực tím bắt nguồn trực tiếp từ ánh sáng mặt trời, vì vậy không thể nhìn thấy bằng mắt thường tia UV.

Tia cực tím được chia thành 3 loại tia chính:

Tia cực tím UVA: chiếm lên đến 95% lượng tia cực tím trong ánh sáng mặt trời

Tia cực tím UVB: chiếu tia đến mặt đất

Tia cực tím UVC: tia UVC không trực tiếp chiếu xuống được trái đất mà bị lọc qua khí quyển

Mỗi loại tia căn bản của tia cực tím đều có những tác hại đáng lưu ý:

Tia cực tím UVA: gây hại cực ký lớn đối với làn da nếu như trực tiếp tiếp xúc, vì UVA có bước sóng dài nhất trong 3 tia, chúng sẽ làm gãy các liên kết giữa các sợi collagen và elestin và làm cho da dễ mất đi độ đàn hồi. Từ đây, việc phát sinh các nếp nhăn, nám gây sạm da hay da không đều màu đều có nguy cơ xảy ra. UVA cũng góp phần rất lớn trong việc gây nên ung thư da.

 

Tia cực tím UVB: dù có bước sóng ngắn hơn tia UVA nhưng nó lại mang năng lượng độc hại nhiều hơn và có khả năng gây hủy hoại các tế bào trên da, thậm chí khi tiếp xúc với mắt có thể gây bệnh võng mạc mắt. Trong một thời gian dài nếu tiếp xúc với cường độ cao, làn da cũng bị bỏng nắng và tất nhiên ung thư da là không thể tránh được

Tia cực tím UVC: UVC không thể xuyên qua tầng Ozone để chiếu trực tiếp xuống trái đất, nhưng hiện tại tầng Ozone do đang chịu tác động từ UVC và đang có dấu hiệu bị thủng, nếu như nguy cơ bức xạ của UVC chiếu xuống trái đất, chúng có thể phá hủy ADN tồn tại trong cơ thể sống và gây nên hậu quả khôn lường.

 

Tuy có rất nhiều tác hại xoay quanh UVC, điển hình là phá hủy các cấu trúc ADN - và đây cũng là điểm mạnh lớn nhất của UVC được ứng dụng để tiệt trùng, tiêu diệt vi khuẩn. Ánh sáng UVC có độ dài 100 - 200nm là mối nguy hại lớn nhất đối với các loài vi khuẩn.

Công dụng điển hình được sử dụng trong máy lọc không khí, máy lọc không khí hoạt động bằng cách để cho không khí bẩn đi qua từng màng lọc như màng lọc thô -> màng lọc HEPA -> màng lọc than hoạt tính -> cuối cùng là tia UVC. UVC hoạt động để khử đi hoạt tính của vi sinh vật và câc mầm bệnh. 

 

Nguyên lý hoạt động: vi khuẩn và virus khi bị tia UVC chiếu qua sẽ bị biến đổi về cấu trúc DNA và một số protein trong vi khuẩn khi bị UVC chiếu sẽ dẫn đến phản ứng biến đổi và gen trong chính nó. kHi hấp thụ tia UVC, liên kết hai nhóm hydro trên adenine (A) và thymine (T) bị tách ra và đồng thời hai liên kết thymine (T) sẽ nối với nhau. Hệ quả là tạo ra các va chạm trong sợi DNA, xung đột với quá trình sao chép DNA tự nhiên. Theo đó vi khuẩn, vi rút không thể sao chép, nhân bản và cuối cùng sẽ chết đi.

 

Tuy theo các thông tin, UVC là tia nguy hiểm nhất đối với các mầm sống trên Trái Đất vì sức tàn phá kinh khủng khiếp. Tuy nhiên, nếu ta biết vận dụng một các đúng đắn bằng cách tạo ra hoặc khai thác nhân tạo để cải thiện chất lượng không khí hoặc ứng dụng vào các máy móc công nghệ thì thực chất UVC không đáng sợ như chúng ta nghĩ. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về hiệu quả và tác động chung của tia cực tím!